Od 1 września 2025 roku wszyscy podróżni wjeżdżający na terytorium Łotwy będą zobowiązani do wypełnienia elektronicznego formularza wjazdowego co najmniej 48 godzin przed przyjazdem. Obowiązek ten dotyczy również osób przyjeżdżających z innych krajów strefy Schengen i obejmuje przede wszystkim obywateli państw trzecich, którzy nie są obywatelami UE, NATO, OECD, EOG, Szwajcarii ani Brazylii.
Kogo dotyczy nowy obowiązek?
Formularz muszą wypełnić obywatele państw trzecich nieposiadający łotewskiej wizy lub pozwolenia na pobyt, w tym kierowcy wjeżdżający na Łotwę, którzy nie są obywatelami krajów wyłączonych z obowiązku. Procedura dotyczy m.in. obywateli Rosji, Białorusi, Ukrainy, Gruzji, Armenii i innych krajów.
Jakie informacje należy podać?
Podróżni i kierowcy muszą złożyć informacje za pośrednictwem Państwowego Systemu Zapobiegania Zagrożeniom (eta.gov.lv), w tym:
- dane osobowe (oraz krewnych, jeśli dotyczy)
- cel podróży
- plan podróży
- trasa przejazdu Dane kontaktowe
W przypadku tranzytu przez Łotwę, kierowcy muszą podać tylko podstawowe dane kontaktowe.
Wpływ na firmy transportowe i kierowców
- Wymóg dla kierowców: każdy kierowca spoza krajów zwolnionych z obowiązku musi wypełnić formularz przed wjazdem na Łotwę.
- Ryzyko opóźnień: błędy lub brak formularza mogą skutkować opóźnieniami, dodatkowymi kontrolami, a nawet zatrzymaniem ładunku na granicy.
- Większe obciążenie administracyjne: firmy transportowe i kierowcy muszą dopilnować, aby wszystkie wymagane dane zostały zebrane i przesłane z odpowiednim wyprzedzeniem (minimum 48 godzin).
- Wyjątki: posiadacze łotewskich wiz lub zezwoleń na pobyt są zwolnieni z obowiązku.
- Brak wpływu na ICS2: nowy formularz jest osobnym wymogiem i nie ma związku z unijnym systemem ICS2 dotyczącym informacji o ładunkach i bezpieczeństwie celnym.
Zalecenia dla sektora transportu i logistyki:
- Upewnij się, że wszyscy kierowcy i pracownicy z krajów objętych obowiązkiem są odpowiednio poinformowani i składają formularz na czas.
- Planuj z wyprzedzeniem, uwzględniając możliwość opóźnień związanych z kontrolą formularzy na granicach lub podczas kontroli wewnętrznych w Łotwie.
- Zorganizuj wewnętrzne procedury, by sprawnie zarządzać dodatkowymi obowiązkami administracyjnymi.
- Monitoruj uruchomienie i działanie portalu eta.gov.lv, aby zapewnić terminowe składanie formularzy.
Choć nowe przepisy dotyczą przede wszystkim ruchu osobowego, ich niedopełnienie może pośrednio wpływać na transport towarów – szczególnie przez opóźnienia i dodatkowe kontrole graniczne.
Aby uzyskać najnowsze informacje i wytyczne, firmy powinny regularnie śledzić komunikaty łotewskich instytucji rządowych i utrzymywać bieżący kontakt z organami granicznymi.