Kariera
5 stycznia 2020 roku pociąg kontenerowy z Państwa Środka po raz pierwszy dotarł do Polski. Z chińskiego miasta Xi’an do śląskiej stacji Sławków jechał 12 dni i pokonał blisko 9,5 tysiąca kilometrów. Pierwsze koty za płoty.
Debiutancki pociąg kontenerowy szerokim torem wyruszył do stacji Sławków z Xi’an 24 grudnia 2019 roku. Skład liczył 45 kontenerów. Przejechał blisko 9,5 tys. km przez Chiny, Kazachstan, Rosję i Ukrainę. Do Polski wjechał 5 stycznia przez przejście graniczne Izow/Hrubieszów. W pobliskim Euroterminalu Sławków kontenery zostały przeładowane na wagony kolejowe oraz samochody i dostarczone do odbiorców docelowych. To pierwszy pociąg intermodalny, który dotarł do Polski bezpośrednio z Chin w ramach Nowego Jedwabnego Szlaku.
Długość całej trasy z Xi’an przez Kazachstan, Rosję i Ukrainę do śląskiej stacji wynosi 9 477 km. Otwarcie szerokotorowej linii kolejowej pozwala znacznie skrócić czas transportu, który do tej pory odbywał się głównie drogą morską. Warto zaznaczyć, że kontenerowiec wypływający z Szanghaju potrzebuje ponad miesiąca na dotarcie do Gdańska. Taki sam ładunek koleją pokonał tę trasę dwa razy szybciej.
Euroterminal Sławków koło Dąbrowy Górniczej to najdalej wysunięte na zachód Europy miejsce, gdzie sięga wiodący ze Wschodu szeroki tor kolejowy. Sławków Linia Hutnicza Szerokotorowa (LHS) jest najdłuższą linią szerokotorową w Polsce przeznaczoną do transportu towarowego. Łączy polsko-ukraińskie kolejowe przejście graniczne Hrubieszów/Izow z województwem śląskim. Obejmuje prawie 400 km i biegnie przez pięć województw: lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie, małopolskie i śląskie.
Miasto Xi’an w środkowych Chinach liczy ok. 13 mln mieszkańców. Stanowi ważny ośrodek gospodarczy z rozwiniętym przemysłem wysokich technologii, maszynowym, elektrotechnicznym i hutniczym. Miasto jest również dawną stolicą Chin. Właśnie tu zaczynał się historyczny Jedwabny Szlak. Obecnie Xi’an uchodzi za najszybciej rozwijający się port śródlądowy i centrum logistyczne na Nowym Jedwabnym Szlaku.
„Rozwiązanie kolejowe przez Sławków idealnie wpisuje się w program tworzenia Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) i jest optymalne pod względem długości trasy. Niemniej jak zauważają eksperci, rozwiązanie obarczone jest podwyższonym ryzykiem kosztowym. W celu rozwoju i dalszego wdrożenia tego programu warto skupić się na utworzeniu alternatywnego połączenia kolejowego przez ukraińsko-polskie przejście takie jak Mostiska/Medyka. Takie rozwiązanie obniżyłoby koszty realizacji transportu dla platform kolejowych bez konieczności wykonywania dodatkowych inwestycji w infrastrukturę terminali, zaznacza Grzegorz Zdybel, Trade Lane Manager w międzynarodowej grupie transportowo-logistycznej AsstrA-Associated Traffic AG.
Uruchomienie połączenia z wykorzystaniem Linii Hutniczej Szerokotorowej to wydarzenie długo wyczekiwane przez przewoźników polskiego transportu kolejowego. Przy tym warto zaznaczyć, że koszt otrzymania dostępu do infrastruktury szerokiego toru 1520 mm jest wyższy niż toru wąskiego 1435 mm ze względu na konieczność wykorzystania odpowiedniego typu lokomotyw. W praktyce oznacza to, że obecny jest jeden przewoźnik kolejowy na tym odcinku. Przewozy te realizowane są jedynie z wykorzystaniem pojazdów spalinowych, a to ogranicza poprawę emisji CO2 całej drogi przewozu.
Czynniki te mają bezpośredni wpływ na finalną cenę usługi kolejowej. Wąskotorowe połączenia kolejowe przez ukraińsko-polskie przejście takie jak Mostiska/Medyka umożliwiają redukcję kosztów transportowych oraz utrzymanie zwiększonej konkurencyjności. Jest to możliwe ze względu na otwarty dostęp przewoźników oraz wybór wśród już istniejących, niewykorzystywanych terminali przeładunkowych. Swojego rodzaju dywersyfikacja ma wpływ na zachowanie wysokiej jakości i terminowości realizowanych przewozów oraz poniesionych kosztów.
Należy pamiętać także o tak zwanej „uldze intermodalnej” wykluczającej tor 1520 mm, która wspomaga rozwój przewozów intermodalnych do 2023 roku.
Reasumując, wraz z już istniejącymi schematami dostawy z Chin do Polski możliwe są także inne, bardziej optymalne kosztowo modele i drogi realizacji transportu kolejowego z Państwa Środka. Te modele powinny być promowane wśród platform kolejowych, tak by koszt realizacji był najbardziej atrakcyjny dla firm korzystających z transportu kolejowego i samych płatników za usługę (prowincji, platform, operatorów pociągów), co finalnie przekłada się na portfele nas wszystkich, czyli konsumentów.
Koszty niezmiennie pozostają elementem kluczowym przy doborze sposobu realizacji zleceń transportowych. Warto też pamiętać o aspekcie ekologicznym, który będzie miał coraz większe znaczenie ekonomiczne oraz o trochę zapomnianych prywatnych terminalach przeładunkowych istniejących przy granicach Polski połączonych z torem szerokim.
Pierwsze znaczące obniżenie dotacji ze strony rządu chińskiego planowane jest na 2022 roku. Obecnie widzimy nacisk na optymalizację kosztów oraz balansowanie wolumenu przewożonego przez platformy kolejowe. Te czynniki będą dominujące dla zachowania liczby i relacji przewozów kolejowych z Chin do Europy, a ich wpływ już jest analizowany”, podsumowuje Grzegorz Zdybel.